اهم وظایف روغنهای روانساز
روغن و تعاریف مشخصات عمده
روغن و مواد افزودنی
گرانروی (Viscosity)
  • مقاومتی که یک روغن نسبت به جاری شدن ، به علت اصطکاک داخلی مولکولهای آن از خود نشان میدهد . گرانروی (ویسکوزیته) نامیده میشود.
  • گرانروی با تغییر دمای روغن تغییر میکند و هرچه روغن گرمتر شود گرانروی آن کمتر میگردد ، از این رو همواره باید گرانروی روغن همراه با دمای گرانروی ، که در آن اندازه گیری شده قید گردد.
  • گران روی روغن معمولا در دمای 30 و 100 درجه سانتی گراد اندازه گیری میشود
    • شاخص گرانروی (Viscosity index)
  • شاخص گرانروی (VI) نشانگر میزان تغییرات گرانروی نسبت به تغییرات دما است و هرچه رقم شاخص گرانروی روغنی بزرگتر باشد ، در اثر تغییر دما گرانروی روغن کمتر تغییر میکند و بر عکس.
    • نقطه ریزش (Pour point)
  • پایین ترین دمایی را که روغن در آن دما هنوز میتواند جاری شود ، نقطه ی ریزش میگویند
    • نقطه اشتعال (Flash point)
  • نقطه اشتعال ، پایین ترین دمایی است که در آن روغنی به اندازه ی کافی به بخار تبدیل میشود و با هوا یک مخلوط قابل اشتعال میسازد ، به طوری که با نزدیک کردن شعله آتش روغن در یک لحظه مشتعل و سپس خاموش گردد.
  • این آزمون برای اندازه گیری میزان آتش گیری و فرار بودن روغن صورت میگیرد.
    • نقطه احتراق (Fire point)
  • نقطه احتراق ، پایین ترین دمایی است که در آن روغن به اندازه ای بخار تولید کند که با نزدیک کردن شعله ، مشتعل شود و این اشتعال مدتی ادامه یابد. نقطه احتراق معمولا حدود 15 درجه سانتیگراد بالاتر از نقطه ی اشتعال است واز این رو در اندازه گیری ذکر نمیگردد
    • چگالی (Dansity)
  • دانسیته ، برابر است با جرم یک سانتی متر مکعب از روغن (در رمای 15/6 سانتیگراد) که بر حسب کیلوگرم بر متر مکعب بیان میشود .
  • کاربرد این مشخصه تبدیل وزن به حجم و بالعکس (در محاسبات حمل و نقل فراورده های نفتی) است.
  • برای این منظور از چگالی نسبی Gravity نیز که عبارت است از نسبت وزن مخصوص روغن به وزن مخصوص آب در دمای معین (60 درجه فارنهایت) استفاده میشود.